Son Mühür Haber Merkezi/ Melekşah Tufaner Gün Başlıyor programına konuk olan İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkanı Yalçın Ata, Ayşegül Koç’un sorularını yanıtladı.
Yalçın Ata, “Seçimlerimizi yaptık aşağı yukarı bir yılımız oldu. 14 Ocak'tı seçimimiz, pandemi ile ayakkabı sektörü çok yara aldı. Yurtdışı ülkeleri kapılarını kapattığı için ithalat ve ihracatta sıkıntılar yaşadık. Ve hemen ardından yaşadığımız 11 ilde yaşadığımız depremden sektör etkilendi. Hatay, Gaziantep ve Kahramanmaraş bölgelerinde ciddi üretim yapılıyor ve buralarla ciddi alışverişlerimiz var. Kısa vadeli dönemden kısa vadeli döneme geçmiştik. Dövizdeki hareketlilikten dolayı ödenmeyen çekler var. O bölgeyle yaptığımız işler var, arkadaşlarımızın iş yerleri yıkıldı. Parayı ödeyemiyorlar o yüzden böyle bir sıkıntı söz konusu oldu. Sektörün en büyük sıkıntısı fiyat. Fiyatlarda çok büyük dengesizlik var her gün bir fiyat değişikliği oluyor. Siyasilerden bu yönde talebimiz olacak fiyatların bir noktaya oturması lazım. Fiyatları hiç yerinde tutmuyorlar, bugün sattığı malı ertesi gün yerine koyamıyor arkadaşlarımız. Yerimizde sayıyoruz. Çıraklık eğitim merkezimiz de taban astarı diye tabir ettiğimiz bir ürün kullanıyoruz. Dolar fiyatı banka 19,40- 19,60 arasında gelip gidiyor ama alışveriş yaptığımız firma 21’den doları, 22’den de euroyu sabitlemiş. 19.60 banka kuru bizim aldığımız 21 tl bunun çok acil çözülmesi lazım. Siyasiler geldi ayakkabıcılar sitesine hepsine de ilettik. Fiyat artışlarının önüne geçemiyoruz üretici arkadaşlarımızın en büyük sıkıntısı bu şu anda” dedi.
“Her şeyimiz seçime kilitlendi”
“Dövizin yükselmesi ayakkabı sektörü gibi tüm sektörü etkiledi. Biz yurtdışı ile çalıştığımız için birçok ürünü uzak doğudan ithal ediyoruz. Çin'den ürün getiriyorduk 2,5 senedir bu pandemi ile durdu. Fas, Tunus, Cezayir gibi ülkeler pandemi sürecinde Çin kendini kapattığı için Türkiye'yi tercih ediyorlardı. Son dönemdeki bu artışlar piyasayı etkiledi yoksa yaptığımız fuarlar güzeldi. Doları baskılıyorlar, şu kadar çıkacak bu kadar olacak diye insanlar iş yapmaktan kaçıyor. Hükümetler ekonomiyle geliyor, ekonomiyle gidiyor. Ekonomik olarak esnaf üzerinde çok büyük baskı var. Seçimden sonra döviz ne olacak diye bekliyoruz. Sattığımız ürün elimizde kalıyor. Her şeyimiz seçime kilitlendi. Her gün bir siyasetçiyi ağırlıyoruz bugün de ziyaretçilerimiz var. Siyasetçilerimiz seçimden sonra ne yazık ki esnafı unutuyorlar. Esnafın sıkıntılarını, çözüm önerilerini milletvekili adaylarına sunuyoruz. İnşallah tüm Türkiye'ye, tüm esnaflara faydası olur.”
“Kendi vatandaşımız iş yapamazken Suriyeliler iş yapıyor”
Ata, 50 binin üzerinde esnaf var ayakkabıcılar sitesinde. Türkiye'nin en büyük ikinci sitesi bizimki ve ciddi bir potansiyel var. Birçok site etrafımızda, siyasilerinde en cazibe merkezi halindeyiz. Suriyeliler konusu problem olmaktan çıktı buraya yerleştiler artık. Artık problem değiller kendi iş yerleri gibi oldu iş veren durumundalar. Kendi vatandaşımız iş yapamazken Suriyeliler iş yapıyor. Aileleri ile çalışıyorlar, aileler kalabalık olduğu için hepsi üretim içinde. Biz işçi ve usta bulmakta zorlanıyoruz. Onlarda işçilik problemi yok, birçoğu kaçak çalışıyor. Ürettikleri ürün ucuza mal oluyor. Son zamanlarda bizim kira, elektrik artışları maliyeti geçti. Çok yüksek elektrik faturası ödüyoruz. İnşallah seçimden sonra bu azalır. Zaten sitenin içinde yan yanayız bir tanesi sigorta, vergi, stopaj ödeyemezken aynı arkadaşımızın bunun yarışması mümkün mü?” ifadelerini kullandı.
ATA: “Ben bile şikayetçiyim ”
“Yurtdışına inanılmaz ihracat yapan ülkeyiz biz. Çin’in kapanmasından sonra İzmir'e ciddi artış oldu. Son zamanlardaki döviz artışı ve seçim belirsizliği esnafta etkili oldu. Şu anda herkes beklemede, ne olacağız diye. Bu fiyatlarla bu piyasada iş yapmamız çok zor. Şu anda çalışılmıyor. 35 bin tl elektirk faturası geldi. Pandemiden özellikle sonra işlerimiz düzeldi çinin kapanmasıyla bizi tercih ediyorlardı. Bu fiyatlardaki belirsizlikten sektör beklemede. Ayakkabı fiyatları anormal yükseldi. Asgari maaşın artışı, stopajımız, vergi artışları hepsi etkili oldu bunda. Döviz üstünde de baskılama olduğunu düşünüyorum. Ben bile şikayetçiyim yüksek fiyattan. Bu yaşıma kadar ayakkabıya para ödemedim ama ben bile şikayetçiyim. “
“ İki adayla seçim olacak”
“Türkiye'de Esnaf Bakanlığı’na ihtiyaç var. 2007 yılında Mehmet Ali Susam esnafın temsilcisi olarak meclise girmişti. Zekeriya Mutlu listelere giremeyince esnaf olarak üzüntü duyduk, bizi temsil edecek biri olacaktı. Partilerde neler döndü bilemiyoruz. Zekeriya Başkan'ın istifasından sonra, üç başkan vekilinden sonra başkan seçilmedi. İzmir Esnaf Sanatkârlar Birliği’nde hala başkan yok. Birliğin karar mercii başkan seçilmediği sürece şu anda boşlukta. 128 tane odamız var ve hepsinin oda başkanı birbirinden kıymetlidir. Seçilmesi gerekiyordu demek ki seçilmediğine göre bazı beklentiler vardı. Zekeriya Bey’in seçilmemesinden sonra bazı arkadaşlarımız neden seçilmiyor dedi. 350’ye yakın arkadaşımızdan genel kurula götürmek için imza topladık. Seçim yapılsın dedi herkes. Biz aslında yeni seçim yapmıştık bir sene olmamıştı. Olağanüstü seçim kararı alındı ve çalışmalara devam ettik. Sonradan Zekeriya Başkanımız yeniden adayım dedi. Zekeriya başkanın yorgun olduğunu onlarca kez kendisinden duydum, bir daha aday olmayacağım derdi. Manavlar Odası tekrar olağanüstü seçime gidiyor Zekeriya Bey tekrar başkan olduktan sonra İzmir Sanatkârlar Odası’nı seçime götürecek. "
“Bu seçimi farklı kazanacağız”
Biz Necdet başkanla birlikte çalışıyoruz, beraber yürüyoruz. Yanımızda altmışa yakın esnaf arkadaşımız var. İnşallah seçimleri kazanacağız. Zekeriya başkan çekilmezse iki adayla seçim olacak. Önümüzdeki hafta basın açıklamasıyla adaylığımı açıklayacağım. Korkan arkadaşlarımız da var aman ismim duyulmasın diyen. Seçimde oyumu kullanacağım deyip açıktan destek veremeyen kişiler var. Çünkü ortaya çıkarsa önünü keserler. O arkadaşımıza hak veriyorum, ben ekip arkadaşlarımızla beraber bu işi iyi yapacağımızı düşünüyorum. Çok küskün esnaf arkadaşımız var. Bu seçimi kazanacağız, hem de farklı kazanacağız.”
“Genç arkadaşlarımızın önünü açmamız lazım”
“Ben esnafım dedem, babam, ben ve oğullarıyla beraber köklü bir ailenin esnafı olarak dünyaya gelmişim. Esnafın her zaman yanındayız. Seçimin kazananı ve kaybedeni de olacak mutlaka. Bu seçimi kazanıp arkadaşlarımıza hediye edeceğimizi umuyorum. Talep çok fazla. Birlikte 20 senedir görev yapanlar var. Gencecik arkadaşlarımız var oda başkanlığında neden bunlardan yararlanılmıyor? Sahaya inmek lazım genç üreten esnafla ilgilenen o kadar çok arkadaşımız var ki... Odalarda da yenilik oluyor, birlikte neden olmasın? Biz bundan yanayız. Genç arkadaşlarımızın önünü açmamız lazım. Bir yerde 30- 40 sene kalmak uygun gelmiyor bana. O kadar çok karşılık bulduk ki, her gittiğimiz yerde şikâyet var. Zekeriya Bey’e bir şey demiyorum ama yenilenmesi lazım.”
“El birliği ile üstesinden geleceğiz”
"Güçlü odalar güçlü birlik diyoruz. Sadece birliğin güçlü olması yetmiyor, odalarında güçlü olması lazım. Esnafla ilgili çok planımız var. İnşallah Esnaf Bakanlığı ’da kurulur ve sözde kalmaz. Bizim esnaf için projelerimiz, imzalarımız hazır. Esnaf için çalışacağız, esnaf için varız, yenilikten yanayız. İzmir gelirlerini ikiye katlayacağım buradan söz veriyorum. Önümüzdeki hafta da anlatacağım. 11 yıldır bu teşkilatın içindeyim, sorunların tamamını biliyorum. El birliği ile üstesinden geleceğimize inanıyorum.”
“Fuarlar İzmir için çok önemli”
Ata, "Shoeexpo’nun isim babalarından biriyim bir arkadaşımla beraber. Çok güzel başladık güzel gidiyordu. Geçen yıl özel bire fuara verildi. Fuar sonra yapmama kararı aldı. İZFAŞ, oda ve derneğimizi devre dışı bıraktı. Bu fuar firması herhalde dördüncü fuarını yaptı ve başarılı olamadılar. Biz fuarın arkasındayız. Shoeexpo adı altında 49. fuarımızı yaptık. Tüm sıkıntıları çözeceğiz. İmalat ve üretim sektöründe babadan dededen kalan sorunları biliyoruz. İsmini koyduğum günden beri katılıyordum fuara. En son fuara katılmadım çünkü belirtmediler. Odaya bilgi verilmedi. Bizde tepki gösterdik. Özele değil işin aslına vermek lazım oda Ayakkabıcılar Odası’dır. Uluslararası ayakkabı yan sanayi fuarımız da senede bir sefer yapılıyor. Geçen sene çok başarılıydı İstanbul fuarında yer bulmak mümkün değildi. Çok başarılı bir fuardan sonra bu fuar ekonomiden dolayı çok iyi değildi. Geçen seneki fuarı arattı açıkçası bu fuar. Seçimden sonra ekonomik olarak piyasaların oturacağını düşünüyorum. Fuarlar İzmir için çok önemli” diye konuştu.
