Bugün; Gazi Mustafa Kemal’in 29 Ekim 1923 günü milletvekilleriyle görüştükten sonra, taslak olarak hazırlanmış olan “Cumhuriyet” önergesinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilerek Türkiye Cumhuriyeti’nin ilan edilişi ve Mustafa Kemal’in ilk Cumhurbaşkanı olarak seçilişinin 102. yıldönümüdür. Tüm ulusumuza kutlu olsun…
İlk Cumhurbaşkanımız Mustafa Kemal Atatürk’ün nasıl bir lider olduğunu diğer liderlerden dinleyelim...
John F. Kennedy (ABD eski başkanı): Atatürk bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaretini hatırlatmaktadır. Çöküntü halinde bulunan bir imparatorluktan özgür Türkiye’nin doğması yeni Türkiye’nin özgürlük ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan ve o zamandan beri koruması, Atatürk’ün Türk halkının işidir. Şüphesiz ki, Türkiye’de giriştiği derin ve geniş inkilaplar kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren bir örnek yoktur.
Aristide Briand, Fransız Başbakanı, 1921: Yeni Türk Devleti ile Ankara Antlaşması’nın imzalanması nedeniyle; ‘Bizi arkadan vurdu, dağ başındaki haydutlarla, Mustafa Kemallerle anlaştı’ diyenlere Fransız Başbakanı’nın mecliste verdiği cevap: ‘Dağ başında haydutlar diye isimlendirdiğiniz kahraman Mustafa Kemal ve O’nun tüm askerleri burada olsalardı, teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. Böylesine kahraman bir antlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum.
Vladimir İliç Lenin, Rus İhtilali Lideri, 1921: Mustafa Kemal sosyalist değildi. Fakat görülüyor ki iyi bir teşkilatçı, yüksek anlayışlı, ilerici, iyi düşünceli ve akıllı bir önderdir. O, soygunculara karşı bir kurtuluş savaşı yapıyor. Emperyalistlerin gururunu kıracağına ve sultanı da yardakcılarıyla birlikte alt edeceğine inanıyorum.
Franklin Roosevelt (eski ABD Başkanı): Sovyet Rusya Hariciye Nazırı Litvinof ile görüşürken kendisine onun fikrince bütün Avrupa’nın en kıymetli ve en ziyade dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum. Bana Avrupa’nın en kıymetli devlet adamının Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olduğunu söyledi.
Sir Charles Townshend, İngiliz Generali, 1922: Ben şimdiye kadar onbeş hükümdar ve cumhurbaşkanı ile özel ve resmi konuşmalar yaptım. Bu geceki kadar ezildiğimi hatırlamıyorum. Mustafa Kemal’de büyük bir ruh kudretinin esrarı var.
Eleftherios Venizelos, Yunanistan Başbakanı, 1933: Bir ulusun hayatında bu kadar az sürede bu denli kökten değişiklik pek seyrek gerçekleşir. Bu olağanüstü işleri yapanlar, hiç kuşkusuz kelimenin tam anlamıyla büyük adam niteliğine hak kazanmışlardır. Ve bundan dolayı Türkiye övünebilir.
Winston Churchill, İngiltere Başbakanı, 1938: Savaşta Türkiye’yi kurtaran, savaştan sonra da Türk Ulusu’nu yeniden dirilten Atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de büyük kayıptır. Her sınıf halkın O’nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahraman ve modern Türkiye’nin Ata’sına değer bir görünümden başka bir şey değildir.
Emanullah HAN, Afgan Kralı: O büyük insan yalnız Türkiye için değil, bütün doğu milletleri için de en büyük önderdi.
Avusturyalı Heykelci KRIPPEL: Atatürk öyle bir insandır ki, hayali değildir. Ne İstediğini bilir, bildiğini yapar, yapamayacağı bir şeyi de istemez.
Libre Belgique gazetesi, Belçika: Milletine bu kadar az zamanda bu ölçüde hizmet edebilen tek Devlet Adamı Atatürk’tür.
Ma Shao-Cheng (Yazar), Çin: Mustafa Kemal yeni Türkiye’nin kalbidir. Eski, yıpranmış bir toplumdan yepyeni, güçlü bir millet yaratmış, eşsiz kişiliğiyle kendini herkese saydırmış, enerjisiyle herkesi kendine inandırmıştır.
Gladys Baker(Gazeteci), ABD: İnsanı teslim alıcı fevkalade önderlik kuvveti vardır. O, tetiktir, hazır cevaptır, dikkati çekecek kadar zekidir.
Profesör Herbert MELZIG (Tarihçi): O, kendi milleti ve beşeriyet alemi için beslediği muhabbetle, bir dahinin neler yarattığına dair, cihana fevkalade heyecanlı bir sahne seyrettirmektedir. İmparatorluğu bir hayal gibi ortadan silinirken, milli bir Türk Devleti’nin kuruluşu, bu çağın en şaşırtıcı başarılarından birisidir. Mustafa Kemal, yüce bir eser ortaya koymuştur. Atatürk’ün parlak başarısı bütün sömürgeler için bir örnek olmuştur.
Alan Moorehead (Yazar),İngiltere: O genç ve dahi Türk Şefi’nin o esnada Çanakkale’de bulunması, müttefikler bakımından tarihin en acı darbelerinden biridir.
Herbert Sideabotham (Yazar), İngiltere: Atatürk, eskimiş bilimlerle boş yere kafasını yormamış olduğundan daha taze ve cesur düşünen bir önderdir. Kendisi için, bugünkü Avrupa’nın en güçlü Devlet Adamı’dır diyebileceğimiz Atatürk, hiç şüphesiz devlet adamlarının en cesur ve orijinalidir.
Sucheta KRIPALANI, Hint Parlamento Heyeti Başkanı: Atatürk, yalnız Türk Milleti’nin değil, özgürlüğü uğruna savaşan bütün milletlerin önderiydi. O’nun direktifleri altında siz bağımsızlığınıza kavuştunuz. Biz de o yoldan yürüyerek özgürlüğümüze kavuştuk.
Ben Gurion, İsrail Başbakanı (1963): Mustafa Kemal Atatürk, kuşkusuz 20.yüzyılda dünya savaşından önce yetişen en büyük devlet adamlarından biri, hiçbir millete nasip olmayan cesur ve büyük bir inkilapçı olmuştur.
Nya Dagligt, İsveç: O, olmasaydı modern Türkiye olmazdı. O’nun sayesinde Türkler, O’nun olağanüstü eserini izleyebilecekler ve zaten dünyaca pek yüksek olan onurlarını daha fazla yükseltebileceklerdir.
F.Perrone Di San Martino, İtalya: Üstün iradesi, tükenmez cesareti ve eşsiz seziş ilke hasımlarını dize getirdi. Fazilet ve ciddiyeti, üç yılda memleketine yalnız askeri, aynı zamanda tam ve doyurucu bir siyasi zafer kazandırdı.