Atatürk Araştırmacısı, Yazar Dr. Tuna Yılmaz, Son Mühür TV’de yayınlanan Sıcak Bakış programında Ayşegül Koç’un sorularını yanıtladı. Cumhuriyet bir yaşam şekli diyen Yılmaz, Atatürk’ün cumhuriyet bayramlarına nasıl hazırlandığını anlattı. Yılmaz; “Atatürk cumhuriyet bayramlarına bir çocuğun bayrama hazırlandığı gibi hazırlanırdı. İlk defa 1933 yılında Atatürk tarafından Cumhuriyet Bayramı’nın nasıl kutlanması gerektiğine ilişkin yasa çıkartılıyor. Daha sonra böyle yasalar çıkmıyor” dedi. 

Isparta'da tren otomobile çarptı: 2 kişi yaralandı! Isparta'da tren otomobile çarptı: 2 kişi yaralandı!

“Atatürk Müthiş bir devlet adamı”

Cumhuriyetin ilk olarak ne zaman telaffuz edildiğini anlatan Dr. Yılmaz; “İlk kez cumhuriyet kelimesi 1919’da Erzurum Kongresi’nde ortaya çıkıyor. 28 Temmuz akşamında yanında yakın arkadaşına Mazhar Müfit Kansu’ya senin bir not defterin var getir de yapacaklarımızı not edelim diyor ve ekliyor: ‘Bir devletin yönetim şekli cumhuriyettir, iki padişahlık kaldırılacaktır, üç hanedanlık kaldırılacaktır. Dört fes kalkıp yerine şapka getirilecektir’ dediğinde Mazhar Müfit, paşam yeter artık dur diyor ve elinden kalem yere düşüyor. Biz birinciyi yapalım diğerlerini sonra konuşuruz diyor. Aradan yıllar geçiyor 1928’de Atatürk Mazhar Müfit’i Ankara’da bir toplantıda gördüğünde defter yanında mı, hangi madde de kaldık? diyerek gülüyor. Atatürk aslında kararlarını veren uygulayan müthiş bir devlet adamı” dedi.

Cumhuriyetin 10. Yılına özel yasa çıkartılıyor

Atatürk’ün cumhuriyet bayramlarına nasıl hazırlandığını da anlatan Yılmaz; “Atatürk cumhuriyet bayramlarına bir çocuğun bayrama hazırlandığı gibi hazırlanırdı. Tıraşını oluyor, o gün giyilecek kıyafetleri özenle seçiliyor. Sabah kalktığında ilk yaptığı yanındakilerle bayramlaşmak ve TBMM’ne gitmek. Meclisteki bayramlaşmaları yaptıktan sonra halkla kucaklaşmak için hipodrom törenlerine katılıyor. Atatürk için hipodrom törenleri çok önemli. Cumhuriyetin 10. Yılında Atatürk yanındakilere şöyle diyor: ‘Cumhuriyet 10 yaşına geldi. Bizim dosta düşmana gücümüzü göstermemiz ve cumhuriyeti kutlamamız gerekiyor’ ilk defa 1933 yılında cumhuriyet bayramının nasıl kutlanması gerektiğine ilişkin yasa çıkartılıyor. Daha sonra böyle yasalar çıkmıyor” dedi. 


Cumhuriyet yıldız gibi parlıyor

Şuanda geldiğimiz dönemde 100 yılını idrak eden bir cumhuriyet var diyen Yılmaz; “Yakın coğrafyamıza baktığımızda 100 yılını deviren bir cumhuriyet göremiyorsunuz. Çünkü Orta Doğu da, Asya da, Afrika da adı cumhuriyet olan ama cumhuriyet gibi yönetilmeyen ülkeler var. Baktığımızda Atatürk’ün kurduğu cumhuriyet yıldız gibi parlıyor. Cumhuriyet şekli bir yaşam şekli. Demokrasinin çok iyi uygulandığı ülkelere baktığımızda yönetimin halkın elinde olduğu ülkeler olduğunu görüyoruz. En azından şuanda baktığımızda daha iyi bir yönetim şeklini henüz bilmiyoruz. Elimizde olanın en iyisi” açıklamasında bulundu.

Cumhuriyet hiç sönmemesi gereken bir meşale 

Cumhuriyetin kutlanmasıyla ilgili bir atıllık içerisindeyiz diyen Yılmaz; “Bu bir politika mı, yönetim şekli mi? anlamak mümkün değil. Bu durumu eleştiriyoruz. Bizim var olmamızı sağlayan bir yönetim şekli çok çok daha üst seviyede kutlanmalı. İçi boş kutlamalar değil içi dolu dolu olan, cumhuriyetin bizim için niçin önemli olduğunu genç nesillere anlatarak içlerine sindirmelerini, bağımsızlık aşkından da hiç uzaklaşmadan cumhuriyeti yaşatmalarını, bir sonraki nesillere emanet etmelerine çalışmak lazım. Yaşamaktan öte gelecek nesillere bırakabilmenin önemli olduğunu düşünüyorum. Cumhuriyet bir meşale ve hiç sönmemesi gerekiyor. 100 yılını gördük inşallah nice 100 yıllarını daha görürüz ve hak ettiği gibi kutlanır” ifadelerini kullandı. 

“Türkiye Cumhuriyeti her şeyin üstündedir”

Cumhuriyetin kazanımlarında da bahseden Yılmaz; “Öncelikle bizi teba iken birey yaptı, sonra toplum olmayı öğrendik, konuşma hakkımız, dilekçe verme hakkımız, sorgulama hakkımız, kişisel olarak ekonomik faaliyetler gösterebilmek. Biz bunları cumhuriyetle fark ettik. Birçok kamu binasında T.C ibaresini görürsünüz. Cumhuriyet yönetimsel olarak halka ait olandır. TC kelimesinin yer aldığı bu binalar da halkındır. Örneğin Atatürk’ün nüfus cüzdanında fotoğrafının üstünde ay yıldız üzerinde T.C vardır. Kimlikte Türkiye Cumhuriyeti ibaresi Atatürk’ün başının üzerinde durur. Yani Türkiye Cumhuriyeti her şeyin üstündedir” dedi.

Editör: Bünyamin Dobrucalı