ÖMÜRLERİNİN SONUNA DOĞRU GELİYORLAR
Kuraklık ve iklim değişikliğinin etkileriyle görülen ani, şiddetli yağışlar Doğu Karadeniz'de heyelanlara ve taşkınlara sebep olurken, yağışlarda yaşanan değişiklik beraberinde olumsuzlukları da getiriyor. Uzungöl ve Sera Gölü gibi önemli turistik noktalarında su seviyelerinde azalma ve çamur, yosun gibi sorunlar yaşanıyor.
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, dip tarama ile yapılan iyileştirme çalışmalarının uzun vadede sürdürülebilir olmadığını belirterek, "Göllerin ömürleri belirlidir ve üç temel faktör göl yaşam süresini etkiler. Bunlardan biri, göle giren sedimentlerin zamanla artması ve gölü sığlaştırmasıdır. İkincisi, iklim değişikliğine bağlı olarak artan buharlaşmadır. Üçüncüsü ise insanların çevreye verdiği önem ve gölün kirlenmesidir. Artan buharlaşma, kirlilik ve yosunlaşma, göl içindeki yaşamın yok olmasıyla sonuçlanarak gölleri nihayetinde sığlaşmaya ve bataklığa dönüşmeye iter. Trabzon'un turistik gölleri arasında öne çıkanlar ise Sera Gölü ve Uzungöl'dür. Bu göller, yüzyıllar boyunca yaşamış olsalar da artık sığlaşma ve kirlenme belirtileri göstererek ömürlerinin sonuna geldiklerini gösteriyorlar."
ANA FAKTÖR İKLİM DEĞİŞİKLİDİR
Göllerin ömürlerinin tükenmesini iklim değişikliğiyle ilişkilendiren Prof. Dr. Bektaş, "Göller de insanlar gibi doğar, gelişir ve ölürler. Bu iki göl şu anda ölümüne doğru, yani sonlarına doğru bir eğilim gösteriyorlar. İnsanlar ömürlerini uzatmak için çeşitli önlemler alıyorsa, bu göllerin de ömürlerini uzatmak için bazı önlemler alıyoruz. Bunların başında dip taraması geliyor. Yani sığlaşan veya dolan göller için ne yapıyoruz? Zaman zaman tarama işlemiyle göl tabanındaki balçıkları, kumları ve çakılları temizleyerek gölün derinleşmesini sağlıyoruz. Ancak aynı zamanda setler de inşa ediyoruz. Yani uzun eksen boyunca veya dere yanlarında setler kurarak dereye daha az sedimentin girmesini sağlamaya çalışıyoruz. Bu iki gölün ömürlerinin hızla tükenmesinde ana etken nedir derseniz, Trabzon'un iklim değişikliğidir," şeklinde konuştu.
YAPAY GÖL ÖNERİSİ
Trabzon'un iklim değişimi konusundaki verileri paylaşan Prof. Dr. Bektaş, "Son 50 yıla bakıldığında Trabzon'da sıcaklığın belirgin bir şekilde arttığını gözlemliyoruz. Bu artışla birlikte yağışın da arttığı gözlemlenmektedir. Bu iki temel faktör, Trabzon'un veya çevresinin yarı tropikal bir iklim haline geldiğini göstermektedir. Özellikle temmuz ve ağustos aylarında sel ve heyelanların artmasına neden olmaktadır. Sonuç olarak, göllerin ölüme doğru gidişatını hızlandıran temel faktör nedir? Doğu Karadeniz Bölgesi'nde iklim değişimi yaşanmaktadır. Doğu Karadeniz'de sürdürülebilir bir göl turizmi için yapay göller önerilmektedir," şeklinde ifadeler kullandı.
