Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17-19 Temmuz’da, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri’ne resmi ziyarette bulundu.
Erdoğan sırasıyla Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed El Nahyan ile görüştü.
Ne alındı ne verildi?
BAE’de yapılan görüşmeler sonrasında İletişim Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, “ Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında muhtelif alanlarda 13 belge imzalanmış ve kabul edilmiştir. Enerji, ulaştırma, altyapı, lojistik, e-ticaret, finans, sağlık, gıda, turizm, emlak, inşaat, savunma sanayii, yapay zeka ve ileri teknolojiler gibi alanlarda mevcut iş birliğinin derinleştirilmesi kararlaştırılmıştır. Söz konusu alanlarda imzalanan anlaşmaların toplam tutarı 50.7 milyar dolardır” denildi.
Ancak anlaşmalarla ilgili imzalanan mutabakat zaptlarının detayı hakkında bir bilgi verilmedi. Oysa ki BAE ziyaretinden iki gün önce Suudi Arabistan ile imzalanan beş anlaşma kamuoyu ile tek tek paylaşılmış hatta imza töreninin görüntüleri de medyaya servis edilmişti.
Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasındaki ikili ilişkiler, son 2 yılda yeni ticari ve ekonomik işbirlikleriyle ivme kazanmaya devam ediyor.
Körfez bölgesinin önemli ülkelerinden 9 milyon 500 binlik nüfusa sahip BAE’nin Türkiye ile Nisan 1977’de başlayan diplomatik ilişkileri özellikle son yıllarda her alanda giderek güçleniyor.
Türkiye, zengin petrol yataklarının yanı sıra turizm ve yüksek teknoloji gibi alanlardaki yatırımlarıyla öne çıkan BAE’nin en büyük 10 ticari ortağı arasında yer alıyor.
Erdoğan detay vermedi
BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed Zayid Al Nahyan ile son iki yılda çok sayıda görüşme gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son ziyareti ile ilgili gazetecilere dün yaptığı açıklamada imzalanan anlaşmalara vurgu yaptı ancak herhangi bir detay vermedi.
Al Nahyan’ın Kasım 2021’deki Türkiye ziyaretinde iki ülke arasında 10 anlaşma imzalanmıştı. Canlı yayınla televizyon ekranlarına yansıyan törende , Abu Dabi ve Ankara arasında, Kara Paranın Aklanması ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Bağlamında Mali Bilgilerin Değişimine İlişkin Mutabakat Muhtırası, Abu Dabi Liman Şirketi ile Türkiye Varlık Fonu arasında Mutabakat Muhtırası, Abu Dabi Menkul Kıymetler Borsası ile Borsa İstanbul arasında Mutabakat Muhtırası, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile BAE Merkez Bankası arasında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı gibi önemli anlaşmalar yapıldı.
İmza törenden hemen sonra BAE, Türkiye’ye yatırım için 10 milyar dolarlık fon ayırdığını duyurdu.
Geçen yıl da anlaşma imzalanmıştı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Şubat 2022’deki Abu Dabi ziyaretinde de yeni anlaşmalara imza atıldı. Bu ziyaret sırasında savunma sanayisi, sağlık, iklim değişikliği, sanayi, teknoloji, kültür, tarım, ticaret, ekonomi, kara, deniz taşımacılığı, gençlik, afet yönetimi, meteoroloji, iletişim ve arşiv alanında 13 anlaşma imzalandı.
Bu anlaşmaların detayı da imzalanır imzalanmaz kamuoyuyla tek tek paylaşıldı.
BAE ve Türkiye arasındaki petrol dışı ticaret hacminin her geçen yıl katlanarak artmasının temellerini atmak için Abu Dabi’de 3 Mart 2023’te “Türkiye-BAE Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması” imzalandı.
Son iki yıllık sürece bakıldığında Türkiye ve BAE arasında son 2 yılda gerçekleştirilen işbirliğine ilişkin şeffaflığın son ziyarette ortadan kalkması dikkat çekiyor.
BAE açıklama yaptı
Bu hafta imzalanan 50,7 milyar dolarlık 13 anlaşmanın detaylarını Türk yetkililer açıklamazken, BAE tarafı sadece iki anlaşma hakkında bilgi verdi.
BAE'yi oluşturan emirlikler içinde en büyüğü olan Abu Dabi'nin ulusal varlık fonu ADQ tarafından yapılan açıklamada, anlaşmalar kapsamında Türkiye'nin deprem sonrası yeniden inşa faaliyetleri için ihraç edeceği 8,5 milyar dolar büyüklükte tahvilin satın alınması ve Türk Eximbank'a 3 milyar dolar büyüklükte finansman sağlanması için iki ayrı mutabakat zaptı imzalandığı ifade edildi.
Satılan kurum var mı?
BAE ile varılan anlaşmalar sayesinde Türkiye’ye ait herhangi bir kamu şirketinin satılıp satılmadığı ya da Türkiye’de gerçekleştirilecek herhangi bir kamu projesine BAE’nin ortak olup olmadığı henüz bilinmiyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Körfez turu öncesi havalimanında yaptığı açıklamada “Bu ülkelerin Türkiye’den belirli ‘asset’leri alma durumları olacak, ‘BOTAŞ’ı satıyorlar’ gibi bir şey yok. Neyin satılıp satılmayacağını çok iyi biliriz” dedi.
