17 Ağustos Marmara ve 30 Ekim İzmir depremlerinin yarattığı tahribat ‘deprem gerçeğini’ hafızalara kazıdı. Bir deprem ülkesi olduğumuz kadar İzmir ölçeğinde bir deprem kenti olduğumuz da bir gerçek. Bugüne kadar İzmir ve yakın çevresiyle ilgili deprem tehlikesi yaratabilecek fay hatları için çok sayıda çalışma kaleme alındı. Bu çalışmalar ‘’Karaburun Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi için hazırlanan raporda’’ toplu olarak değerlendirildi. Hazırlanan raporda İzmir ve yakın çevresinde bulunan aktif faylar şu şekilde belirlendi…
Güzelhisar Fayı:
İzmir’in kuzeyinde Aliağa ilçesi ile Manisa’nın Osmancalı beldesi arasında uzanır. Şaroğlu ve diğerleri (1987, 1992) tarafından Menemen kuzeyindeki KDGB uzanımındaki fay zonu içerisinde tanımlanmıştır. Menemen fay zonu:
Menemen kuzeyindeki Dumanlıdağ volkan kompleksi ile Gediz nehri taşkın ovası arasında yer alan ve KB-GD doğrultusunda uzanan faylardır. Bu fay zonu ilk kez Şaroğlu ve diğerleri (1987, 1992) tarafından haritalanmış ve İDSDMP’de Dumanlıdağ fay zonu olarak tanımlanmıştır.
Yenifoça Fayı:
Yenifoça doğusunda Nemrut limanı ile güneydeki Gerenköy arasında K-G genel doğrultusunda uzanan bir faydır
İzmir Fayı:
İzmir körfezinin doğusunda, bu körfezi güneyden morfolojik olarak sınırlandıran D-B uzanımlı faydır. (Emre ve Barka, 2000) Bornova Fayı. İzmir’in kuzeydoğusunda Karşıyaka ile Kemalpaşa batısındaki Ulucak arasında KB-GD genel doğrultusunda biri birine paralel uzanan faylardan oluşan çizgisellik Bornova fayı olarak adlanmıştır
Tuzla Fayı:
İzmir’in güneybatısında Gaziemir ile Doğanbey arasında KD-GB genel uzanımlı yapısal hat Tuzla fayı olarak tanımlanmıştır (Emre ve Barka, 2000) ( Seferihisar Fayı: İzmir’in güneybatısında Seferihisar yöresindeki Sığacık körfezi ile Güzelbahçe arasında uzanır
Gülbahçe Fayı:
İzmir körfezi ile Karaburun yarımadasını yapısal ve morfolojik olarak ayıran önemli bir hattır. Gümüldür Fayı: İzmir’in güneybatısında Gümüldür ile Özdere beldeleri arasında uzanır. Genç ve diğerleri (2001)’nde Ortaköy fayı olarak tanımlanmıştır..
Gediz Graben Sistemi Fayları:
Gediz grabeni doğuda Sarıgöl ile batıda Manisa ve Kemalpaşa arasında D-B genel uzanımında yaklaşık 150 km uzunluğundaki normal fay sistemine bağlı olarak şekillenmiştir. Doğudan batıya doğru genişleyen graben tabanı Neojen ve Kuvaterner yaşlı çökellerle kaplıdır. Grabenin güney kenarını boydan boya sınırlandıran düşük açılı sıyrılma (detachment) fayı sistemin ana yapısal unsurudur. Grabenin güney kenarında ana sıyrılma fayına kabaca paralel uzanan bir seri sintetik ve antitetik fay bulunur. Sıyrılma fayının antitetik yapıları ise grabenin kuzey kenarını sınırlandırır. Salihli doğusunda BKB-DGD uzanımlı olan graben Salihli’den batıya doğru genişler ve çatallanarak kollara ayrılır. Gölmarmara, Halitpaşa, Manisa ve Kemalpaşa kolları bunlardan en belirgin olanlarıdır. Bu kollar normal faylarla biri birinden ayrılan blokların oluşturduğu adadağlarla birbirinden ayrılmaktadır.
Gediz Grabeni Ana Sıyrılma Fayı (Batı Bölüm):
Gediz grabenin güney kenarı düşük açılı bir sıyrılma (detachment) fayı tarafından sınırlandırılmıştır (Emre, 1992; Hetzel ve diğerleri, 1995). Salihli bölümünde Çamköy sıyrılma fayı olarak tanımlanmış (Koçyiğit ve diğerleri, 1999) olan bu fay, Sarıgöl-Alaşehir arasında 150 km uzunluğunda sürekliliği olan bir yapıdır. Bu fay Gediz graben sisteminin ana yapısal elemanı olup sistem içerisindeki kompleks ikincil yapıları oluşturan sintetik ve antitetik yapılar fayın tavan bloğu üzerinde gelişmiştir (Şengör, 1987). Graben sistemindeki tüm ikincil yapıların oluşumunda rol oynaması ve Batı Anadolu’nun neotektonik dönemdeki açılmalı kinematik evriminin anlaşılmasında özel bir önem taşıması nedeniyle bu çalışmada Gediz Grabeni Ana Sıyrılma Fayı adlaması tercih edilmiştir.
Dağkızılca Fayı:
Kemalpaşa ilçesi güneyi ile Torbalı arasında uzanır. Gediz grabeni sistemine bağlı sağ yönlü doğrultu atımlı bir transfer fayıdır.
Kemalpaşa Fayı:
Gediz grabeninin batısında Bağyurdu ile Ulucak arasında uzanan diri fay Kemalpaşa fayı olarak adlanmıştır (Emre ve Barka, 2000).
Manisa Fayı:
Manisa Fayı Gediz grabeninin kuzeybatı kolunda yer alan normal bir faydır.
